Σχετικά με το δήμο Λίμνης Πλαστήρα

Ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα, με έδρα το Μορφοβούνι συστάθηκε με το Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α /7-6-2010) γνωστό ως ΄΄Καλλικράτης΄΄.
Αποτελείται  από  δύο Δημοτικές Ενότητες, οι οποίες αντιστοιχούν στους δύο συγχωνευθέντες Δήμους, ήτοι Πλαστήρα και Νεβρόπολης Αγράφων.
Κάθε Δημοτική Ενότητα αποτελείται από τις  Τοπικές Κοινότητες, οι οποίες αντιστοιχούν στα διαμερίσματα των πρώην Δήμων.
Η δημοτική ενότητα (πρώην δήμος)  Πλαστήρα έχει συνολικά 3.791 κατοίκους και έκταση 93.166 στρέμματα (απογραφή 2001). Ο πρώην δήμος λειτούργησε από το 1999 έως το 2010 με έδρα το χωριό Μορφοβούνι.
Η Δημοτική Ενότητα (πρώην Δήμος) Νεβρόπολης Αγράφων καταλαμβάνει έκταση 105.184 στρέμματα και έχει συνολικό πληθυσμό 3.601 κατοίκους (απογραφή 2001). Ο πρώην δήμος λειτούργησε από το 1999 έως το 2010 με έδρα το χωριό Πεζούλα.

Τοπικά διαμερίσματα Λίμνης Πλαστήρα

* Δημοτική ενότητα (πρώην δήμος)  Πλαστήρα:
1) Κοινότητα Μορφοβουνίου ή το Μορφοβούνι ή Ράζια

  Από την Καρδίτσα το χωριό απέχει 22 χλμ. περίπου. Είναι το μεγαλύτερο χωριό του δήμου Πλαστήρα. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι αρκετά λιγότεροι. Στο Μορφοβούνι υπάγονται ο οικισμός Ραχωβίτσα και ο αγροτοκτηνοτροφικός οικισμός Ράζια.
Οι κάτοικοί του απασχολούνται στις παραδοσιακές αγροκτηνοτροφικές εργασίες, την αμπελουργία, κ.α. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 780 μέτρων. Διαθέτει μεγάλες εκτάσεις καστανόδασους και δάσους βελανιδιάς. Από όλο το χωριό η θέα στο Θεσσαλικό κάμπο είναι απέραντη. Το ίδιο και προς τη
 Είναι η γενέτειρα των γονέων του στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα, του ζωγράφου Δημήτρη Γιολδάση και άλλων επιφανών ανδρών.
Στο χωριό λειτουργούν παραδοσιακά καφενεία, ψησταριές, κοινοτικός ξενώνας και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η διαμονή είναι άνετη και ευχάριστη, σε ένα πραγματικά παραδοσιακό και φιλικό στους επισκέπτες περιβάλλον.

2) Κοινότητα Κερασέας ή Κερασέα

  Η Κερασιά απέχει από την Καρδίτσα 32 χλμ., και 3 χλμ. από τη λίμνη Πλαστήρα. Είναι χτισμένη σε 950 μ. υψόμετρο κάτω απ' τη βουνοκορφή «Μονόπλατη», στον οδικό άξονα Μουζακίου - Λ. Πλαστήρα. Το χωριό έχει πολύ καλό κλίμα και πολλές κερασιές, απ’ όπου πήρε το όνομά του. Η παλιότερη μνεία για το χωριό βρίσκεται σε χρυσόβουλο του Στέφανου Δουσάν του 1343..
Σήμερα στο χωριό μένουν μόνιμα 120 κάτοικοι, αλλά σύμφωνα με την απογραφή ο αριθμός των κατοίκων του ανέρχεται στους 777.
Έχει πολλά νερά, παραδοσιακά καφενεία στην πλατεία του χωριού με ευγενικούς και φιλόξενους επαγγελματίες και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Η θέα προς το Μουζάκι, τα Μετέωρα και το Θεσσαλικό κάμπο είναι ατέλειωτη...
Το χωριό περιβάλλεται από πανέμορφο ελατόδασος.

3) Κοινότητα Λαμπερού

  Απέχει από την Καρδίτσα 25 χλμ. και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 745 μέτρων. 
Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού αντλούν το εισόδημά τους από την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία και τον τουρισμό.
Ενδιαφέροντα στοιχεία για το χωριό και τις παραδόσεις του υπάρχουν στο βιβλίο του Χρήστου Μήνου με τίτλο «Το Λαμπερό», που κυκλοφόρησε ο Μορφωτικός και Εκπολιτιστικός Σύλλογος Λαμπεριωτών.
Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν Τιτάι. Κατά την άλωση των Φράγκων γίνεται αναφορά στο Μέγα Τιτάι, ως το μεγαλύτερο χωριό των Αγράφων εκείνη την εποχή.  Είναι πατρίδα του καπετάν-Αγραφιώτη, που πρωτοστάτησε στην επανάσταση του 1821.
Από τις κορυφές Κουκουριάκος, Μεσσιάτη, Τούμπες και Ζερβέικα, έχει κανείς πανέμορφη θέα προς τη λίμνη και το θεσσαλικό κάμπο.

i) Πλαζ Λαμπερού

  Ελάχιστα χιλιόμετρα από το Τσαρδάκι και πέντε χιλιόμετρα περίπου πριν από το Λαμπερό  βρίσκεται η Πλαζ Λαμπερού. Είναι μία από τις πρώτες τουριστικές υποδομές που δημιουργήθηκαν στην περιοχή στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και αποτέλεσαν τη βάση στην τουριστική ανάπτυξης όλης της ανατολικής πλευράς της Λίμνης. Σήμερα αποτελεί τόπο προορισμού χιλιάδων επισκεπτών.
Στο χώρο της Πλαζ λειτουργούν δύο μεγάλες ταβέρνες – αναψυκτήρια που εξυπηρετούν εκατοντάδες επισκέπτες όλο το χρόνο. Λειτουργούν επίσης περίπτερα με σουβενίρ και τοπικά προϊόντα του Συνεταιρισμού Γυναικών Λίμνης Πλαστήρα.

 4) Κοινότητα Μεσενικόλα

  Tο χωριό απέχει από την Καρδίτσα 22 χλμ.  και από το Μορφοβούνι μόλις 2 χλμ. Πρόκειται για ιστορικό κεφαλοχώρι, αμφιθεατρικά χτισμένο σε υψόμετρο 700 μ., με απέραντη θέα στο θεσσαλικό κάμπο.
Κύριες πηγές εισόδων και ασχολίες των κατοίκων είναι η αμπελοκαλλιέργεια, η μελισσοκομία, η δενδροκομία τα οπωροκηπευτικά, η κτηνοτροφία και οι οικοδομικές εργασίες.
Στο χωριό λειτουργεί κοινοτικός ξενώνας (πρόσφατα ανακαινισμένος), παραδοσιακά καφενεία, παντοπωλεία και ψησταριές. Περισσότεροι από τριάντα οινοπαραγωγοί του χωριού διαθέτουν εκλεκτά κρασιά και τσίπουρο στις εκατοντάδες των επισκεπτών του χωριού και τους περαστικούς.
Στο Μεσενικόλα λειτουργούν επίσης και οι σύγχρονες μονάδες εμφιάλωσης των κ.κ. Γ. Καραμήτρου και Α. Καλαμάτα, με κρασιά γνωστά στην περιοχή και πολύ ευρύτερα.
Η περιοχή, όπως και το σύνολο του δήμου Πλαστήρα, διαθέτει πλούσια πανίδα και χλωρίδα. Ιδιαίτερα αξίζει να αναφερθεί το ενδημικό φυτό Mesenicoliana Κενταύρια, από τα σπανιότερα στην Ελλάδα.

5) Κοινότητα Μοσχάτου

  Το Μοσχάτο απέχει από την Καρδίτσα 15 χλμ. και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 450 μέτρων.
Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την αμπελουργία, την κτηνοτροφία και τον τουρισμό.
Η παλιότερη ονομασία του χωριού ήταν Βλάσδο. Αναφορά στο χωριό υπάρχει σε επιγραφή του 1673 στην Ι. Μ της Πέτρας. Άλλη αναφορά για την ύπαρξη του οικισμού με το όνομα Μπλάσδο υπάρχει σε πρόθεση της Μονής Βαρλαάμ Μετεώρων (περίπου το έτος 1500). Το χωριό κάηκε από τους Τούρκους το 1854 και από τους Γερμανούς το 1943.
Είναι ιδιαίτερη πατρίδα του λογοτέχνη Σεραφείμ Τσιτσιά. Στα λογοτεχνικά έργα του συγγραφέα, ιδιαίτερα στο βιβλίο «Τα Άγραφα της Πίνδου», υπάρχουν ενδιαφέροντα λαογραφικά στοιχεία για τη ζωή των κατοίκων του χωριού και της περιοχής ευρύτερα.
Στο χωριό λειτουργούν ταβέρνες, παραδοσιακά καφενεία και ξενώνες.

* Δημοτική ενότητα (πρώην δήμος) Νεβρόπολης Αγράφων

1) Κοινότητα Πεζούλας:

  Η Πεζούλα απέχει από την Καρδίτσα 33 χλμ. Είναι κτισμένη σε 900 μ.υψόμετρο, μέσα στο πράσινο. Τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη του τουρισμού στην περιοχή της Λίμνης Πλαστήρα η Πεζούλα και κυρίως ο οικισμός Καλύβια Πεζούλας, παρουσιάζουν μεγάλη ανάπτυξη. Πρόκειται για έναν όμορφο παραλίμνιο οικισμό.
Την πρώτη γραπτή μνεία για το χωριό έχουμε στα τέλη του 16ου αι. Ο Αγ. Σεραφείμ, του οποίου η κάρα φυλάσσεται στη Μονή Κορώνας, καταγόταν από εδώ.
 Κοντά στις όχθες του Μέγα ποταμού υπάρχει γραφικότατος νερόμυλος που αξίζει να δει ο επισκέπτης. Η πέτρινη βρύση της Αγ. Παρασκευής διατηρείται σε καλή κατάσταση, η βρύση Καραγιάννη βρίσκεται σχεδόν στην άκρη του χωριού και η βρύση Αλεξανδρή είναι στον οικισμό της Νεράιδας.
 Ο πληθυσμός του χωριού το χειμώνα ανέρχεται σε 150 άτομα ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φτάνει γύρω στα 1.200 άτομα.

i) Καλύβια Πεζούλας

  Τα Καλύβια Πεζούλας βρίσκονται ακριβώς μετά το Μεγάλο Ποτάμι. Πρόκειται για αναπτυσσόμενο οικισμό με πολλές εξοχικές κατοικίες. Στο κέντρο του ο περιφερειακός διασταυρώνεται με το δρόμο που οδηγεί στη λίμνη ανατολικά και στην Πεζούλα, Φυλακτή και Νεράιδα δυτικά. Πλάι στη λίμνη υπάρχει αθλητικός χώρος και λίγο πιο κάτω θα βρούμε την πλαζ, αναψυκτήριο και ένα θερινό πέτρινο θεατράκι μέσα στο δάσος

3) Κοινότητα Νεράϊδα:

  Η Νεράιδα σε υψόμετρο 1200 μ. και μέσα τα έλατα προσφέρει μια καταπληκτική θέα προς τη λίμνη και το Θεσσαλικό κάμπο. Το μάτι μας φθάνει ως τον Όλυμπο όταν η καθαρότητα της ατμόσφαιρας το επιτρέπει. Στο κέντρο του οικισμού πλάι στην μικρή πλατεία λειτουργεί ξενώνας 12 κλινών που συγχρόνως "δουλεύει" και σαν παντοπωλείο και εστιατόριο.
Κατά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο λειτουργούσε τυπογραφείο και στο σπίτι του Νικολάου Πλαστήρα είχε εγκαταστήσει το στρατηγείο του ο Άγγλος λοχαγός Ντ. Χάμσον. Η Νεράιδα εκείνη την εποχή ήταν η έδρα του στρατηγείου του Ε.Λ.Α.Σ. Το δάσος με τα έλατα προσφέρεται για όμορφους περιπάτους ως τη βρύση του Αλεξανδρή αλλά και ως τα γειτονικά χωριά, την Πεζούλα και το Νεοχώρι.

4) Κοινότητα Καρίτσα Δολόπων:

  H Καρίτσα Δολόπων είναι ένα από τα πιο παλιά χωριά της Νεβρόπολης μαζί με το Νεοχώρι και την Κερασιά. Απέχει 46 χλμ. από την Καρδίτσα και είναι κτισμένη σε 1.180 μ. υψόμετρο μέσα σε δάσος και σε έδαφος με έντονες κλίσεις, Σήμερα η Καρίτσα Δολόπων ανήκει στο Δήμο Λίμνης Πλαστήρα του Ν. Καρδίτσας και σ’  αυτή υπάγονται οι οικισμοί Αγία Μαρίνα ( Πλακωτό), η Λογγά, το Μέγα Ρέμα Ράφηνα, Αγία Παρασκευή (Παϊσέικα), Χόλιανο (Πετρωτό), και Μέγα Ρέμα.Οι κάτοικοι είναι ντόπιοι ορεινοί, ενώ ένας μικρός αριθμός αυτών έχει σαρακατσάνικη καταγωγή. 30 είναι οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού το χειμώνα και ο αριθμός αυτών κατά τους θερινούς μήνες αυξάνεται σε 1.000 άτομα. Πηγές εισοδήματος είναι η κτηνοτροφία, η γεωργία, η μελισσοκομία, οι δενδροκαλλιέργειες (καρυδιές, καστανιές) και οι δασικές ασχολίες.
Το χωριό βρίσκεται στον ίδιο χώρο από τα βυζαντινά χρόνια. Στη θέση «Παλιοχώρι», λίγο μετά την Καρίτσα και κοντά στο ποτάμι, υπήρχε οικισμός των αρχαίων Δολόπων. Από τα επιφανειακά ευρήματα ο οικισμός προσδιορίζεται χρονικά στον 3ο π.Χ. αι. Σε εκκλησιαστικό βιβλίο μαρτυρείται η καταστροφή της το 1823 από το Μουσταή Πασά της Σκόδρας. Η κατασκευή των σπιτιών της Καρίτσας ακολουθεί την τυπική αγραφιώτικη αρχιτεκτονική.

5) Κοινότητα Κρυονέρι

Tο Κρυονέρι (Στούγκο), χαρακτηριστικό για τα εύφορα κτήματά του, την πυκνή βλάστηση τα πολλά νερά και τα φρέσκα κηπευτικά. Τα σπίτια είναι κρυμμένα πίσω από πυκνή βλάστηση.
Η παλιότερη ονομασία του χωριού (τουρκική) ήταν Στούγκο.
Ανήκει στο Δήμο Λίμνης Πλαστήρα, απέχει από την Καρδίτσα 26 χλμ. και είναι χτισμένο σε 835 μ. υψόμετρο.
Το χειμώνα κατοικούν στο Κρυονέρι 350 άτομα, ενώ κατά τους θερινούς μήνες ο αριθμός αυτών ανέρχεται σε 1.000 άτομα. Αντλούν το εισόδημά τους κυρίως από τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη δασική εκμετάλλευση.
Υπάρχει εκκλησία (στη θέση παλαιού βυζαντινού μοναστηριού) του Αγ. Γεωργίου στο δάσος και επίσης οι ναοί Εισοδίων της Θεοτόκου εντός του χωριού και Αγ. Νικολάου στην είσοδο του Κρυονερίου όπου έχει τοποθετηθεί το τέμπλο της παλαιάς εκκλησίας της κοίμησης της Θεοτόκου η οποία δεν υπάρχει πλέον.
Πολλά νερά υπάρχουν στην περιοχή, καθώς και πυκνή βλάστηση που χαρακτηρίζουν το φυσικό τοπίο.

6) Κοινότητα Μπελοκομίτη

Ο Μπελοκομίτης ανήκει Δημοτική Ενότητα Νεβρόπολης Αγράφων και σ΄ αυτό υπάγεται ο οικισμός Κέδρος (Ζυγογιαννέικα). Απέχει από την Καρδίτσα 43 χλμ. και είναι αμφιθεατρικά χτισμένο σε πλαγιά των Αγράφων και σε υψόμετρο 910 μέτρων.
Οι κάτοικοι είναι ντόπιοι (Αγραφιώτες και Σαρακατσάνοι) και μέχρι το 1960 διατηρούνταν ο σαρακατσάνικος οικισμός. Το χειμώνα μένουν στο χωριό γύρω στα 40 άτομα, αριθμός που κατά τους θερινούς μήνες αυξάνεται σε 300 άτομα. Αντλούν το εισόδημά τους από τη γεωργία (καλαμπόκι, κηπευτικά, καρυδιές, μηλιές, δενδρώδεις καλλιέργειες, κοφτολίβαδα), την κτηνοτροφία και την αλιεία. Πριν γίνει η Λίμνη Πλαστήρα οι κάτοικοι του Μπελοκομίτη είχαν εύφορα ποτιστικά χωράφια στην κοιλάδα του Καριτσιώτη.
Ο Μπελοκομίτης περιβάλλεται από δάσος βελανιδιάς και ελάτης, με ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Ενδιαφέρουσα περιοχή στο Μπελοκομύτη είναι το "φαράγκι του Κερεντάν" μια ρεματιά απέναντι από το χωριό με πλούσια δάση ελάτης, οξιάς και βελανιδιάς και χείμαρρους με γάργαρα νερά.

7) Κοινότητα Νεοχώρι

Το Νεοχώρι είναι ένα χωριό απλωμένο στην πλαγιά με πολλούς "μαχαλάδες" και καταπληκτική θέα προς τη λίμνη.
Απέχει από την Καρδίτσα 37 χλμ., ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Νεβρόπολης Αγράφων.  Βρίσκεται σε υψ. 900-1050 μ.
Η ονομασία Νεοχώρι και παράλληλα η ύπαρξη των τοπωνυμιών "Παλιοχώρι" και "κτίρια" μας παραπέμπουν στην υπόθεση ότι υπήρξε κάποιος παλαιότερος οικισμός ο οποίος για κάποιο λόγο διαλύθηκε και στη θέση του ιδρύθηκε το Νέο Χωριό (Νεοχώρι).Σήμερα στο χωριό λειτουργούν ξενώνες και κατασκηνώσεις και ο επισκέπτης μπορεί να βρει δωμάτια για ενοικίαση.
Ο πληθυσμός του χωριού 300 άτομα το χειμώνα και γύρω στα 1000 άτομα το καλοκαίρι.

8) Κοινότητα Φυλακτής

i) Φυλακτή

ii) Καλύβια Φυλακτής

Οι κάτοικοι της κοινότητας της Φυλακτής πριν από τη δημιουργία της λίμνης δούλευαν στα χωράφια της Νεβρόπολης και διατηρούσαν εδώ τα καλύβια τους, που ήταν μονόχωρες πρόχειρες κατασκευές, από καλάμια και λάσπη όπου αποθήκευαν τα αγροτικά προϊόντα και τα εργαλεία τους. Ο συνοικισμός, των Καλυβίων Φυλακτής, σκαρφαλώνει στο βουνό κι ένα ανηφορικό ασφαλτοστρωμένο δρομάκι τον συνδέει με την Τ. Κ. Φυλακτής και τον Αϊ Γιάννη.